بارگیریِ «دستورزبانِ فارسیِ میانه»ی راستارگویوا

پارسی‌انجمن: «دستورزبانِ فارسیِ میانه» نوشته‌ی ایرانشناسِ روس «راستارگویوا» است که نخستین بار به سالِ ۱۳۴۷ با گردانشِ ولی‌اله شادان در «بنیادِ فرهنگِ ایران» چاپ شد. با از میان رفتنِ بنیادِ فرهنگِ ایران در پیِ انقلابِ اسلامی، چاپِ دومِ این دستور را «انجمنِ آثار و مفاخرِ فرهنگی» در سالِ ۱۳۷۹ بازچاپ کرد.

پویه‌ی پایای پارسی (شنیداری)

دستور میرجلال‌الدین کزازی: زبان شکرین پارسی که گسترده‌ترین و دلاویز ترین ادب جهان را در دامان خود پرورده است، پیشرفته‌ترین زبان در دودمان زبانهای آریایی است. دور نیست اگر بر آن باشیم که آینده‌ی این زبانها را در آیینه‌ی زبان پارسی می‌توان دید. این زبانها، اگر در دیگرگونی و پویایی بپایند، به زینه‌هایی خواهند رسید که زبان پارسی آنها را درنوشته است.

رده‌بندیهای دستوری

جاوید اشکانی: تاریخچه‌ی دستورنگاری پیشینه‌ای بس دراز دارد، ولی در برخی نِبیگها گفته شده ارستو نخستین کسی است که شالوده‌ی دستورنویسی را پی‌ریزی کرد. اگر چنین باشد، آیا در هیچ کجای جهان – مانند ایران– شیوه‌‌ی نگارش بر هیچ رده و پایه‌ای استوار نبود و تنها یونانی‌نویسان را باید آغازگران در دستورنویسی و ردگان دستوری دانست؟!

«مانژه» برابرنهاده‌ای برای «ایده»

کورش جنتی: واژۀ «ایده» یکی از واژه‌هایی است که در چند دهۀ اخیر در میان پارسی‌زبانان کاربرد گسترده‌ای یافته است. به نگر می‌رسد تا پیش از آشنا شدن گستردۀ پارسی‌زبانان با واژۀ «ایده»، بسته به بافت سخن، وام‌واژه‌های عربی «فکر» و «نظر» این بار معنایی را بر دوش می‌کشیده‌اند …

ایران‌ستیزی با اسلحۀ زبان

محمد محبی: ستیز با زبان پارسی خطرناک‌تر و رذیلانه‌تر از ستیز با یکپارچگی سرزمینی ایران است. نگاهداشت زبان فارسی از نگاهداشت یکپارچگی سرزمینی ایران مهم‌تر است. دلیل آن کاملاً روشن است: ایران کشوری درهم‌تنیده و تجزیه‌ناپذیر است. تنها راه برای خط کشیدن میان مردم ایران و تکه‌تکه کردن کشور ایران، جدایی زبانی میان مردم و تضعیف زبان فارسی در مناطق و نواحی ایران است.

پویه‌ی پایای پارسی

دستور میرجلال‌الدین کزازی: زبان شکرین پارسی که گسترده‌ترین و دلاویز ترین ادب جهان را در دامان خود پرورده است، پیشرفته‌ترین زبان در دودمان زبانهای آریایی است. دور نیست اگر بر آن باشیم که آینده‌ی این زبانها را در آیینه‌ی زبان پارسی می‌توان دید. این زبانها، اگر در دیگرگونی و پویایی بپایند، به زینه‌هایی خواهند رسید که زبان پارسی آنها را درنوشته است.

دربارۀ واژۀ «آمیغ»

کورش جنتی:‌ در واژه‌نامۀ «برهان قاطع» «آمیغ» هم‌ارز «حقیقت» آورده شده است؛ زنده‌یاد احمد کسروی تبریزی نیز بر همین پایه واژۀ «آمیغ» را در معنای «حقیقت» به کار برده است. با این همه، چه از نگر ریشه‌شناختی و چه از نگر پشتوانۀ کاربرد، «آمیغ» برای واژۀ «ترکیب» درخورتر می‌نماید.

بارگیری «فرهنگ واژه‌های اوستا»ی کانگا، گردانشِ بهرامی، در چهار پوشینه

فریدون جنیدی: احسان بهرامی گزارنده این دفتر از بیست و چهار سال پیش آغاز به کار آن کرده بود و چون در آغاز کار بنیاد نیشابور اندیشیدم که می‎باید فرهنگی از واژه‎های اوستایی فراهم آوریم و بهتر آن است که این فرهنگ ترجمه فرهنگ کانگا باشد که گام نخست را پشت سر یک ایرانی نژاده گذاشته باشیم …

نوآوریهای ابوریحان بیرونی در ساختن واژه‌های دانشی پارسی

استاد جلال متینی در این جستار نوآوریهای بیرونی در ساختِ واژه‌های دانشیِ پارسی را برمی‌نمایند و نیز می‌افزایند که این نوآوریها با بیرونی و پورسینا و دیگر دانشمندانِ ایرانیِ‌ پس از اسلام آغاز نشده‌اند و بی‌گمان ریشه در زبانِ پارسی به روزگارِ هخامنشیان (پارسه/ پارسیِ باستان) و ساسانیان (پارسیگ/ پهلوی) دارند.