Исфандиёри Одина: Чиро раҷазхонӣ дар ҷанг муҳим аст?

Исфандиёри Одина: Шояд бисёре аз Шумо мусобиқоти куштии каҷи амрикоиро тамошо карда, мумкин аст, аз шеваҳои зӯрозмоии паҳлавонони ғӯлпайкар дар он лаззат бурда бошед. Ман ҳам ба ин мусобиқот, ки таркибе аз саргармию варзиш аст, алоқа дорам. Бавижа ҳангоме, ки баъзе аз мавориди пирӯзии адолат бар зулмро дар он мебинам, аз фароянди расидан ба ин пирӯзӣ ҳаяҷонзада мешавам. Аз вижагиҳои умдаи ин мусобиқот он аст, ки паҳлавоне рӯи саҳна меравад ва бо гуфтани суханоне таҳрикомез ҳамтоёнашро ба набард мехонад. Ба ин навъ лаффозӣ ва каломи таҳрикомез дар забон ва адаби мо “раҷазхонӣ” мегӯянд.

Забони Мулдовӣ ‘румониёӣ’ шуд, забони мо кай ‘форсӣ’ мешавад?

Исфандиёри Одина: Корзори мардумии мушобеҳе дар Тоҷикистон ҳам дар замони бозсозии Гурбочуф шурӯъ шуда буд, ки ба тасвиби нахустин қонуни забон дар соли 1989 анҷомид. Дар матни он қонун номи забони расмии кишвар “тоҷикӣ (форсӣ)” хонда шуда буд.
Мардум ҳам бо шавқу шӯр ба омӯзиши хатти форсӣ пардохтанд ва қарор буд, Тоҷикистон дар муддати панҷ сол хатти порсиро расмӣ кунад. Нашрияҳо сафаҳоте барои омӯзиши “хатти ниёкон” доштанд ва дарсҳои омӯзиши ин хат аз телевизиюн ҳам пахш мешуд. Дар китобфурӯшиҳо кутуби форсӣ фаровон буд. Бархе нашрияҳо ҳам сафаҳотеро ба хати порсӣ мунташир мекарданд.

Дижи устувори шалахтанивисӣ

Аббос Салими Онгил (дабири коргурӯҳи осебшиносии Порсӣ Анҷуман): Вебгоҳи «Варзиши се» аз пурбинандатарин пойгоҳҳои хабарии Эрон аст ва бештар мухотабонаш ҳам ҷавонон ва навҷавононанд. Ин расона, бо инҳама ному овоза, на виросторе дорад ва на хабарнивисонаш ба чизе, ки менивисанд, аҳаммийят медиҳанд. Дуруст он аст, ки бигӯем бештари хабарнигорон ва ёддоштнивисон ва дастандаркорони вебгоҳи «Варзиши се» улгӯҳои шалахтанивисӣ ҳастанд, аммо ин ҳамаи достон нест ва онон гоҳе камдонӣ (агар нагӯем ғаразварзӣ)-ро ҳам бар шалахтанивиси меафзоянд ва чи гуфтанашон ҳам ҳамонанди чигуна гуфтанашон мешавад.

Эроншаҳр ва бархе бунпорҳояш

Ҷовиди Ашконӣ: Равшан аст, ки номи сарзаминҳо, шаҳрҳо ва ҷойномҳо барои ҳар пижӯҳанда калиде арзишманд аст; зеро ин номҳо бозгӯкунандаи зистбум ё сарзамин ва нишондиҳандаи забон, фарҳанг, маниш ва шеваҳои шаҳройинии онон аст. Бар ин бунёд, номи «Эроншаҳр» яке аз он калидвожаҳои барҷоймондаи торих аст, ки ному нишон ё шиносномаи худро дар сангнибиштаҳо, нибигҳо ва донгҳо (сиккаҳо) бозмегӯяд.