نگاهی گذرا به آیین‌ها، مناسبت‌ها و نمادهای واگرای این چهار دهه

عباس سلیمی آنگیل: پس از انقلاب ۵۷، آیین‌ها و مناسبت‌ها و پوشش‌ها و نمادهایی در ایران ساخته و پرداخته شد که آشکارا واگرا و قوم‌وقبیله‌محورند. از آنجا که همه‌ی این‌ها سویه‌ی نمادین دارند و در دل خود خواستی سیاسی را نمایندگی می‌کنند، می‌توان با نگاهی روادارانه و آسان‌گیرانه همه‌شان را زیر واژه‌ی «نمادهای واگرا» جای داد. چنان‌که خواهیم دید، امر ملی در ایران به حال خود رها شده است.  

فراخوانِ «کارگروهِ پایشِ زبانِ پارسی»

«کارگروه پایش زبان پارسی» پارسی‌انجمن به زودی کار خود را آغاز خواهد کرد. دلبستگانِ پارسی که در زمینه‌ی واژه‌گزینی و دستورزبانِ پارسی آگاهی دارند، می‌توانند درخواستِ همکاریِ خود را به نشانی تلگرامِ پارسی‌انجمن (https://t.me/ParsiAnjoman) بفرستند.

پان‌ترکان و سروده‌ای از مولانا

شهربراز: مشکل پان‌ترکان و ناآگاهان این است که سفسطه می‌کنند و چون با ادب پارسی و صنعت‌های ادبی مانند مجاز و کنایه و استعاره آشنا نیستند و نمی‌فهمند، هر لفظی را در همه جا به همان معنای ظاهریش می‌گیرند و از هر چه به سودشان نباشد چشم می‌پوشند یا آن را تحریف می‌کنند.

دهن‌کجی طالبان به زبان پارسی در تهران

کورش جنتی: سران طالبان در دیدار با سران جمهوری اسلامی ایران از مترجم بهره بردند. این شاید برای بسیاری خبری کوتاه و کم‌اهمیّت باشد؛ ولی دوستداران زبان پارسی می‌دانند که این کنش نمادین تا چه اندازه درنگیدنی و نگران‌کننده است. طالبان از آغاز روی کار آمدنش نشان داد که بی‌هیچ پرده‌پوشی سیاستی قومی را پیش می‎بَرَد و پارسی‌زدایی یکی از برجسته‌ترین نمودهای این سیاست است.

وضعیّت زبان‌های محلّی در جمهوری اسلامی

از پیام‌های خوانندگان پارسی‌انجمن: نه‌تنها ایران در عمل به گونه‌ی فدرال اداره می‌شود، بلکه برخی مسئولان «ملّت‌سازی‌»ها را به رسمیت شناخته و نه‌تنها هیچ زبانی در حال نابودی نیست بلکه این زبان فارسی است که نوک پیکان وندال‌ها یا ویرانگران و هولیگان‌ها یا لات‌ها و نژادپرستان و تروریست‌های قوم‌گرا قرار دارد.

«یکپارچگی سرزمینی» همان «تمامیت ارضی» است

کورش جنتی: یکپارچگی سرزمینی برابر پارسی تمامیت ارضی است. اگر امروز بر سر زبان‌ها افتاده حاصل چند دهه کوشش پارسی‌گرایان است. همچنین به نگر می‌رسد که یکپارچگی سرزمینی واژه‌ی درخورتری از تمامیت ارضی است؛ زیرا هم پارسی است و هم دقیق. واژه‌ی «سرزمین» آب‌ها و کوه‌ها و خاک را یکجا در برمی‌گیرد، درحالی‌که واژه‌ی «ارض» ایواز رساننده‌ی معنای زمین است و کوه و دریا و… را باید مجازی بر آن بار کرد.

دژ استوار شلخته‌نویسی

عباس سلیمی آنگیل: وبگاه ورزش سه از پربیننده‌ترین پایگاه‌های خبری ایران است و بیشتر مخاطبانش هم جوانان و نوجوانان‌اند. این رسانه، با این‌همه نام و آوازه، نه ویراستاری دارد و نه خبرنویسانش به چیزی که می‌نویسند اهمیت می‌دهند. درست آن است که بگوییم بیشتر خبرنگاران و یادداشت‌نویسان و دست‌اندرکاران وبگاه ورزش سه الگوهای شلخته‌نویسی هستند، اما این همه‌ی داستان نیست و آنان گاهی کم‌دانی (اگر نگوییم غرض‌ورزی) را هم بر شلخته‌نویسی می‌افزایند و چه گفتنشان هم همانند چگونه گفتنشان می‌شود.

دمیدن شیپور از سر گشاد: آیا ایرانیان نژادپرست‌اند؟

عباس سلیمی آنگیل: درست آن است که بگوییم با توجه به رویدادهای جهانی در چند سده‌ی اخیر، واژگانی چون «روسیاه» و «سیاه‌سوخته» و… مایه‌ی رنجش سیاه‌پوستان می‌شود و چه بهتر که به کار نروند، نه اینکه شکل‌گیری این واژه‌ها و دشنام‌ها را نتیجه‌ی نژادپرست بودن گویندگانش دانست، و آنگاه فاشیسم و نازیسم و صنعت برده‌داری آمریکا را با واژه‌ی «روسیاه» و نقش کنیز مطبخی در خانواده‌های اعیان ایرانی هم‌کاسه کرد و یکی پنداشت!

مدرسه‌های ترکیه‌ای در پهنه‌ی ایرانشهر

عباس سلیمی آنگیل: سیاست خارجی ترکیه از سال‌های پایانی خلافت عثمانی تاکنون، بیش از یک سده، دگرگونی بنیادینی نداشته است. عثمانی در جنگ جهانی نخست از آشفتگی دولت ایران و دربار قاجار بهره برد و نام سرزمین ارّان و شروان را به آذربایجان دیگرگون کرد و هم‌زمان در فرارودان (آسیای میانه) اندیشه‌های پان‌ترکیستی را تبلیغ می‌کرد. این روزها نیز دولت ترکیه هم در اران و شروان نیروی نظامی و نفوذ اقتصادی و فرهنگی دارد و هم در فرارودان و نیز در افغانستان.

تُنُک شدن زبان

عباس سلیمی آنگیل: بهره‌گیری از واژه‌های بیگانه گاهی به مرگ واژه‌های زبان فارسی می‌انجامد و گاهی هم آن‌ها را از تک‌وتا می‌اندازد. واژه‌ی «ریلکس» امروزه به جای واژه‌های «خون‌سرد» ، «خویشتن‌دار»، «آرام»، «چیره» و… به کار می‌رود. همچنین، کارواژه‌ی «ریلکس کردن» جای «آرمیدن» و «آسودن» و … را گرفته است؛ همانند رخدادی که پیش‌تر برای «خرسند» و «خشنود» افتاد و واژه‌های عربی «قانع» و «راضی» جای این دو واژه را گرفتند.