تنها من نیستم که شیفته زبان فارسی‌ام. می‌توانم شهادت بدهم که بیشتر آذربایجانیان زبان فارسی را دوست دارند. برآورد کرده‌اند که بیش از 60 درصد استادان زبان فارسی در دانشگاههای کشور از آذربایجان برخاسته‌اند. در تاریخ نیز سهم آذربایجان در پدیدآوردن آثاری به فارسی به ویژه فرهنگ فارسی شایان توجه است.
دکتر ماشاءالله آجودانی- غرض از طرح اجمالی اين مطالب در اين جا و اشاره‌ی کلی به پاره‌ای از مفاهيم، اين بوده است که نشان دهم تداوم مفهوم تاريخی و سياسی ايران در ايران اسلامی و به خصوص در دوره‌ی پيش از حکومت صفوی، چگونه بوده است و در وجدان آگاه ايرانی‌های با فرهنگ چگونه درک می‌شده است.
«آوایی از ژرفا» دربردارنده‌ی گفت‌وشنودهای درازدامان «محمدرضا ارشاد» با «میرجلال‌الدین کزازی» در پدیدارشناسی زبان پارسی است. آماج این کتاب نگاهی به زبان پارسی در بستر فرایند مدرنیته‌ی ایرانی است.
«دستورزبان پارسی نو»، نوشته‌ی اشک دالن، آموزاننده‌ی همه‌ی زیربناهای زبان پارسی مانند دبیره [=الفبا]، خَمِش [=صرف]، گُفت‌شناسی [=نحو]، واج‌شناسی و دستورهای واژه‌سازی است و خواننده را از راه برشمردن نمونه‌های گوناگون، با زبان امروزین پارسی و همچنین با شیوه‌ی به کارگیری درست واژه‌ها و چیدمانهای زبانی در گفتار و نوشتار آشنا می‌کند.
بخشی سیرلیک تارنمای «پارسی‌انجمن» -همزمان با یکم اردیبهشت‌ماه؛ روز بزرگداشت سعدی- برای پاسداری و پالایش زبان پارسی، به کوشش گروهی از دانشمندان و استادان زبان پارسیِ ایرانی، تاجیکستانی و افغانستانی آغاز به کار کرد.
«تاریخ زبان فارسی» برجامانده‌ای گرانسنگ و ماندگار از استاد زنده‌یاد دکتر «پرویز ناتل خانلری» – پژوهشگر، ادب‌دان، چامه‌سرا، زبانشناس و سیاستمدار- است که تنها نبیگِ پایه در این زمینه نیز به شمار می‌آید.
«فارسی از آب گذشته»، دربردارنده‌ی واژه‌هایی ست که در دیگر کشورهای پارسی‌زبان و آسیای میانه از آنها بهره گرفته می‌شود. حسن انوشه درباره کتاب «فارسی از آب گذشته» گفت: «فیش‌برداری کتاب انجام شده است، ۱۰۰۰ رویه و ۱۲ هزار درآمد دارد و برای نوشتن آن از منابع این کشورها، یعنی چامه‌ها، داستان‌ها و کتاب‌های گوناگون بهره برده شده است.»
«نگرشی نو به فعل فارسی»، نوشته‌ی «محمد عشوری» ست که از سوی «نشر کوچک»، سال 1384 در 580 رویه و 1000 نسخه منتشر شده است. این کتاب، نگاهی ست ژرف و تازه و دیگرگونه به «فعل» در زبان پارسی که بسیاری از زبانشناسان آن را ستون و پایه جمله می‌دانند.
شهربراز: زبان مردم آذربایجان مانند باقی مردم ایران از خانواده‌ی زبان‌های ایرانی بوده که به خاطر ساکن شدن ترکمانان و ترکان و به ویژه از دوران صفویان اندک اندک به زبان ترکی تبدیل شده است و البته این ترکی به خاطر زیرچینه‌های (substrata) زبانی و فرهنگی سخنگویان خود بسیار زیر تاثیر پارسی است.
استاد میرجلال‌الدین کزازی- اگر دانش‌ورانه و بر پایه‌ی زبان‌شناسی تاریخی به پارسی کرمانشاهی بنگریم و آن را بررسیم و بکاویم، برهان‌ها و نشانه‌هایی آشکار از دیرینگی این گویش خواهیم یافت و واژه‌ها و کاربردها و هنجارهایی زبانی را در آن به دست خواهیم آورد که ما را به روزگاران کهن در تاریخ و فرهنگ ایران باز خواهد برد.